کد مطلب:33797 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:94

صبوری با تعقل و برنامه ریزی منافات ندارد











نكته ی دیگر آنكه برای نیل به هدف باید همه گونه برنامه ریزی و چاره اندیشی كرد تا با بلا و خطر مواجه نشویم. این برنامه ریزی ها به هیچ وجه با صبوری و با توكل منافات ندارند. از امیرالمومنین (ع) روایت شده است كه فرمودند:

اعجز الناس آمنهم لوقوع الحوادث و هجوم الاجل (غرر الحكم)

عاجزترین انسانها كسی است كه برای حوادث آینده چاره نیندیشد.

درست نیست كه شخص ناسنجیده و بی محاسبه، به گزاف پیش برود و تمام بلایای ناشی از سوء تدبیر خود را نیز مقبول و محبوب بداند. صبر این است كه فرد بداند علی رغم تمام برنامه ریزی های سنجیده، لاجرم با مشكلاتی مواجه خواهد شد. جهان تابع و فرمانبردار خواسته های ما آدمیان نیست. مقوله ی صبر در اخلاق برای تعطیل عقل و تدبیر نیست. بلكه

[صفحه 357]

تعقل خود بالاترین ارزش اخلاقی است و در مجموعه ی نظام اخلاقی، ارزشها با یكدیگر سازگارند. لذا صبر به عنوان یك فضیلت اخلاقی هرگز به معنای نفی آن فضیلت عالی (یعنی تعقل) نیست. نباید از سر جهل و بی خردی، كارهای گزافه آمیز كرد و در سرمایه های خود آتش زد و سپس به نظاره ی آتش سوزی ناشی از این گزافه كاری نشست و آنرا صبر شمرد. انسان صبور كسی است كه برنامه هایش را به علت بروز مشكلات اجتناب ناپذیر تعطیل نكند و بتواند بلایایی را كه در مسیر برنامه ریزی شده اش پیش می آیند هضم كند و از آنها عبور نماید.

صبوری پیامبران بدان جهت بود كه در این عالم هدفی داشتند و مطابق برنامه ای پیش می رفتند. و چون هدف ایشان بسیار رفیع بود، لذا رنج و مشكلات و دشمنی دشمنان نیز برایشان افزون تر بود. به همین دلیل كار آن بزرگان صبوری بیشتری نیز می طلبید. قدرت انبیاء بر صبوری محصول مستقیم یقین و محبت ایشان بود. اصولا كسانی كه نظام این عالم را بهتر می شناسند و می دانند كه چگونه می توان در این عالم با سنجیدگی كافی طی طریق كرد. صبورتر می شوند. افراد ناصبور كسانی هستند كه چون این عالم را نمی شناسند، در برابر ناملایمان بی صبری می كنند.

صبر می تواند اشكال مختلف به خود بگیرد: گاهی صبر، استقامت و مقاومت است. گاهی نشستن و انتظار كشیدن است و....


صفحه 357.